Τω πρώτω νικητή....

Τω πρώτω νικητή....

  της Ελίνας Γαληνού 
"Το παρόν μετάλλιο, απονέμεται τω πρώτω νικητή..." έγραφε το συνοδευτικό δίπλωμα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936. Ο νικητής όμως, δεν ήταν γένους αρσενικού. Ηταν μια νέα κοπέλλα που είχε έρθει πρώτη στον δρόμο μετ΄εμποδίων και την έλεγαν Δομνίτσα Λανίτου!
Παρ΄όλο που το 1936 απήχε πολύ από την αρχαία εποχή όπου οι γυναίκες αποκλείονταν ακόμα και ως θεατές από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, δεν είχε προβλεφθεί ότι εκείνη η Ολυμπιάδα θα αναδείκνυε τις αθλητικές ικανότητες μιας γυναίκας, και μάλιστα σε βαθμό να κατακτήσει την πρωτιά. Γι΄αυτό, το δίπλωμα που είχε προφανώς τυπωθεί προ των αγώνων, αφήνοντας κενό για την συμπλήρωση του ονόματος του μελλοντικού νικητή, έγραφε "Τω πρώτω νικητή.." και όχι "την πρώτη νικήτρια."
Και όμως. Είχε έρθει η ώρα να λάμψει η γυναικεία παρουσία στον χώρο του διεθνούς αθλητισμού. Το γυναικείο κίνημα των αρχών του περασμένου αιώνα, είχε αρχίσει να καρποφορεί. Γυναίκες με ήθος και εντιμότητα, βάδιζαν θεληματικά στον δρόμο της ζωής, θέτοντας στόχους και διεκδικώντας με δυναμισμό ρόλους που οι μέχρι τότε κοινωνικές δομές, απέκλειαν για το γυναικείο φύλο. Με πράξεις και αποφασιστικά βήματα, άνοιγαν δρόμους και κατακτούσαν σταδιακά την επιστήμη, την τον αθλητισμό, την τέχνη και λίγο αργότερα, την πολιτική. Εχουμε ακούσει και διαβάσει πολλά για εκείνες τις εποχές και τους γυναικείους αγώνες περί την ισοτιμία και ισότητα. Ομως αν δεν γνωρίσει κανείς άμεσα μερικά πρόσωπα-εκπροσώπους αυτής της δύσκολης εποχής, δεν μπορεί να έχει αντίληψη του κλίματός της και να φανταστεί πόσο σκληρά αγωνίστηκαν, πόσα εμπόδια χρειάστηκε να ξεπεράσουν και με πόση θέληση πάλεψαν ενάντια στις κοινωνικές προκαταλήψεις που εγκλώβιζαν επί αιώνες τις γυναίκες...
Η Δομνίτσα Λανίτου ήταν μια από τις πρωτοπόρους της εποχής της. Αυτή η νέα κοπέλα με τα σγουρά καστανά μαλλιά, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη μαρτυρική Κύπρο, είχε ζυμωθεί με την αγάπη για τη ζωή και την ελευθερία. Διάλεξε έναν πολύ δύσκολο δρόμο, έναν δρόμο με πολλά εμπόδια, χωρίς ωστόσο να απαρνηθεί την γυναικεία της φύση και τους ρόλους της συζύγου και της μητέρας. Αν και διακρίθηκε στον αθλητισμό, δημιούργησε παράλληλα οικογένεια. Αλλά κανείς δεν περίμενε σ΄εκείνους τους Ολυμπιακούς Αγώνες πως η νέα αυτή αθλήτρια, συναγωνιζόμενη με τόσους άνδρες-αθλητές θα γινόταν ο θρύλος του δρόμου μετ΄εμποδίων και ότι σε κάποιο από τα διπλώματα απονομής των μεταλλίων, θα γραφόταν το όνομα μιας γυναίκας. Ηταν άραγε σημαδιακό αυτό για όλους τους αγώνες των γυναικών που αναζητούσαν μια θέση ισότιμη με τον άνδρα στην κοινωνία; Ισως..

Την Δομνίτσα Λανίτου-Καβουνίδου, την γνώρισα το 2004 λίγο καιρό πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, σε μια εκδήλωση που είχε διοργανώσει προς τιμήν της, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, από το οποίο είχε αποφοιτήσει. Παρ΄όλη την ήδη βαριά της ηλικία, το ευθυτενές σώμα της διατηρούσε ακόμα ίχνη από την αθλητική της ζωή, και η συγκίνησή της "για την τιμή που της έκανε το σχολείο της", ήταν έντονη. Αποχαιρετώντας μας, είχε πεί "Περιμένω με ανυπομονησία τη μεγάλη ώρα της Ελλάδας και ελπίζω να με αξιώσει ο Θεός να κρατήσω όπως έχει ορισθεί, τη Φλόγα των Ολυμπιακών Αγώνων στο κλείσιμό τους. Αυτή για μένα θα είναι η πιό συγκλονιστική στιγμή της ζωής μου, όπως και θα ήταν για κάθε Ελληνίδα και Ελληνα όταν τη ζήσει.."