Ξανά παιχνίδια με το στράτευμα

Tου Θανου Π. Ντοκου* Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού, έλεγαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Στην περίπτωση των κρίσεων στις Ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις (ΕΕΔ) δεν πρόκειται δυστυχώς για δις, αλλά για πολλάκις. Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Α/ΓΕΣ), αντιστράτηγος Κ. Ζιαζιάς υπέβαλε την παραίτησή του (το μόνο παρήγορο είναι ότι ο νέος Α/ΓΕΣ, Κ. Γκίνης, είναι κατά γενική ομολογία ένα από τα ικανότερα στελέχη των ΕΕΔ), καταγγέλλοντας ότι ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Π. Καράμπελας (αντιστράτηγος ε.α.) του επέδωσε κατάλογο ονομάτων αξιωματικών που θα έπρεπε να προαχθούν στις κρίσεις της επόμενης ημέρας. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο υπουργός Εθνικής Αμυνας δεν κάλυψε τον υφιστάμενό του υφυπουργό, λέγοντας απλώς ότι δεν ετέθη θέμα επαναφοράς αποστράτων. Παρ’ όλα αυτά, το υπουργείο Εθνικής Αμυνας εξακολουθεί να έχει δύο υφυπουργούς (η 2η θέση υφυπουργού, καθ’ όλα περιττή, είχε καταργηθεί το 1996, για να ξαναδημιουργηθεί το 2004 με «αφορμή» τους Ολυμπιακούς Αγώνες). Χρειάστηκε μια θαρραλέα παραίτηση -από τις ελάχιστες που έχουν υποβληθεί, παρότι παρόμοια φαινόμενα απροκάλυπτων πολιτικών παρεμβάσεων είναι κάθε άλλο παρά σπάνια- για να μας υπενθυμίσει ότι ορισμένες νοοτροπίες δυστυχώς δεν αλλάζουν εύκολα. Αναρωτιέται κανείς: στο μέσον της σοβαρότερης κρίσης στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, με σημαντικές περικοπές στις αμυντικές δαπάνες που θα επηρεάσουν το αξιόμαχο των ΕΕΔ αν δεν γίνουν γενναίες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στη δομή δυνάμεων και τον τρόπο λειτουργίας (με κλείσιμο στρατοπέδων και μονάδων), στο θέμα της αξιοκρατίας λειτουργούμε ακόμη με λογική «πράσινων» και «βένετων», ημετέρων κάθε μορφής, φίλων και συντοπιτών; Με αφορμή τις «περίεργες» κρίσεις του Νοεμβρίου 2011, αλλά και τις «άκομψες» κρίσεις του Αυγούστου 2007 γράφαμε ότι «θα πρέπει μελλοντικά να αποφευχθούν, στο μέτρο του εφικτού, βαθιές τομές και “εκπλήξεις” στις ετήσιες κρίσεις των αξιωματικών, που αποτελούν από ψυχολογικής πλευράς και με τον τρόπο που διεξάγονται μια “δαμόκλειο σπάθη” που επηρεάζει τη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων τουλάχιστον δύο μήνες πριν και ένα μήνα μετά τη διεξαγωγή τους». Χωρίς να αμφισβητούμε το δικαίωμα της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας να κάνει τις επιλογές της στην κορυφή του στρατεύματος, είναι απαραίτητη η προβλεψιμότητα για την επαγγελματική εξέλιξη των στελεχών με αποκλειστικό κριτήριο τις ικανότητες και επιδόσεις. Τα παιγνίδια με τους θεσμούς είναι πάντοτε επικίνδυνα, πολύ περισσότερο όταν βρισκόμαστε σε περίοδο βαθιάς κρίσης και θα απαιτηθούν γενναίες αποφάσεις για την παραγωγή ισοδύναμου αποτρεπτικού αποτελέσματος με χαμηλότερο οικονομικό κόστος και το βασικό εργαλείο θα είναι η βέλτιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Υπάρχει ακόμη χρόνος για τον πρωθυπουργό να δείξει ότι γυρίσαμε οριστικά σελίδα σε θέματα αξιοκρατίας και επαγγελματισμού στις ΕΕΔ. * Ο κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι γενικός διευθυντής ΕΛΙΑΜΕΠ.