Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου των Βλαχερνών

Μανωλια Μανου 5 Απριλίου 11:47 μ.μ. Ο Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου των Βλαχερνών. ( Η λέξη Βλαχέρναι ίσως προέρχεται από παραφθορά της λέξης λ α κ έ ρ ν α ι = πα-λαμύδες, ή από τη λέξη τα β λ ά χ ν α = φτέρες ). Ο χώρος των Βλαχερνών χωρίζεται σε δύο μεγάλα τμήματα. Στον άνω και κάτω χώρο. Ο άνω χώρος είναι ισοϋψής με τα τείχη, που είναι ύψους 12-17 μ. Στον κάτω χώρο, που είναι ισοϋψής με την επιφάνεια της θάλασσας και έχει εμβαδόν 25.000 τ.μ. κατά το πρώτο ήμισυ του 5ου μ.Χ. αιώνος κτίζονται έξω από τα τείχη δύο Ναοί. Από τον Μάγιστρο Παυλίνο ο Ναός των Αγίων Αναργύρων και από τη Βασίλισσα Αγία Πουλχερία ο Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου (435) (ένας από τους 123 Ναούς της Πόλης, που ήταν αφιερωμένος στην Παναγία). Δίπλα στο Ναό της Παναγίας έκτισε ο βασιλέας Λέων ο Μακέλλης (457-474) τον μικρό σφαιροειδή Ναό της Αγίας Σορού, μέσα στον οποίο φυλάσσονταν το Μαφόριο δηλαδή το πέπλο της Θεοτόκου και τέλος το συγκρότημα του Αγιάσματος ή Λούμα ή λούσμα ή λοετρόν. Μετά τη νίκη κατά των Αβάρων (7.8.626) ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος διέταξε να κατασκευαστεί νέο τείχος και να συμπεριληφθεί ο Ναός της Υπερμάχου Στρατηγού Παναγίας μέσα στην Πόλη. Επί Ηρακλείου στο Ναό υπηρετούσαν 74 πρόσωπα : 12 Πρεσβύτεροι, 18 Διάκονοι, 6 Διακόνισσες, 8 Υποδιάκονοι, 20 Αναγνώστες, 4 Ψάλτες και 6 Πυλωροί. Ο Ναός πανηγύριζε στις 2 Φεβρουαρίου, 2 Ιουλίου, 31 Ιουλίου και 15 Αυγούστου. Καταστράφηκε δε από φωτιά τρεις φορές. Η τελευταία πυρπόληση του Ναού έγινε το 1434. Μετά την Άλωση ο Ναός έμεινε ερειπωμένος και το μόνο που διασώθηκε ήταν η βυζαντινή υπόγεια στοά με το Αγίασμα, που υπάρχει μέχρι σήμερα.