>Δυσφορία για την επιβολή τουρκικών νοοτροπιών και συμπεριφορών στις υπό κατοχή περιοχές

Επαναστατούν οι Τ/κ κόντρα στο Ισλάμ

>Δυσφορία για την επιβολή  τουρκικών νοοτροπιών και συμπεριφορών στις υπό κατοχή περιοχές

Ηγυναίκα στα κατεχόμενα έχει βγει από το λήθαργο και όλο και περισσότερο ενημερώνεται για τα δικαιώματά της. Είναι γεγονός ότι έχει κάνει κάποια βήματα στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή του τόπου, την επαναπροσέγγιση, το εμπόριο, την επιστήμη αλλά από απόψεως ανάμιξης στην πολιτική παραμένει στάσιμη, αφού από τις πενήντα έδρες της ψευδοβουλής μόνον οι τέσσερις έχουν καταληφθεί από γυναίκες (Φατμά Εκένογλου-ΡΤΚ, Σεριφέ Ούνβερντί-ΚΕΕ, Σιμπέλ Σιμπέρ-ΡΤΚ, Αφέτ Οζτζαφέρ-ΚΕΕ), ενώ μόνο μια είναι μετέχει στο κατοχικό καθεστώς. Για πρώτη φορά γυναίκα, η Μπεράν Μπερτούγ, διορίστηκε ως «έπαρχος» Αμμοχώστου. Η Τουρκοκύπρια απελευθερώθηκε από τις προκαταλήψεις του παρελθόντος. Αγωνίζεται στο πλευρό του συζύγου για να αντιμετωπίσουν από κοινού τα προβλήματα και τις οικογενειακές δαπάνες ενώ η ίδια αντιστέκεται με πάθος στα ξενόφερτα από την Τουρκία ήθη και έθιμα που τη θέλουν να κυκλοφορεί με μαντίλα, να μη βάφεται και στολίζεται.

Εκπλήσσεται η τουρκοκυπριακή οικογένεια όταν ακούει ότι έποικοι συγχωριανοί της παντρεύουν τα παιδιά τους σε παιδική σχεδόν ηλικία. Πρόσφατα έποικος 60 ετών από το Ριζοκάρπασο «σπίτωσε» ένα κορίτσι 14 μόλις ετών με την υπόσχεση γάμου. Εκπλήσσεται ακόμη και όταν βλέπει την ανατολίτικη συμπεριφορά του έποικου συζύγου προς τη σύζυγο.
 

Σύμφωνα με έκθεση του ειδικού επί Κοινωνικών Υπηρεσιών, Μπαρίς Μπάσελ, 78 γυναίκες το 2011, ηλικίας 18-54 ετών, ήταν θύματα βίας. Στις περιοχές Τρικώμου και Καρπασίας, που κατοικούνται κυρίως από έποικους, 16 κοπέλες ηλικίας 14-18 ετών αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν λόγω των διαφόρων πιέσεων που δέχονται από το οικογενειακό περιβάλλον.
 

Οι γυναίκες μέλη του Φεμινιστικού Εργαστηρίου επισκέφθηκαν τον πρόεδρο της ψευδοβουλής Χασάν Μπόζερ και του επέδωσαν υπόμνημα που έφερε τις υπογραφές 4.000 γυναικών για ψήφιση από της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών (εγκρίθηκε ομόφωνα στις 5/12). Προηγήθηκε διαδήλωση των φεμινιστριών (8/11/2011) στους δρόμους της κατεχόμενης Λευκωσίας με αίτημα την ισότητα των δύο φύλων. Κατά τις διοργανώτριες της εκδήλωσης, η ισότητα των δύο φύλων στα κατεχόμενα είναι τόσο σημαντικό πρόβλημα όσο το Κυπριακό. 

Σε επετείους όπως της Ημέρας της Γυναίκας, της Ημέρας της Μάνας, της επετείου απόκτησης της γυναίκας της Τουρκίας του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι (1934), γυναικείες οργανώσεις και αρθρογράφοι των κατεχομένων υπενθυμίζουν δηλώσεις Τούρκων ηγετών για τη γυναίκα και το ρόλο της στην οικογένεια, στους αγώνες των Τ/κ , στην καθημερινή ζωή , στην επιστήμη και την τέχνη προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν τους άνδρες. Τα όσα δήλωσε κατά καιρούς ο Ατατούρκ για τη γυναίκα αποτελούν το «ευαγγέλιο» για το γυναικείο κίνημα της Τουρκίας αλλά και των κατεχομένων. Οι δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν για τη γυναίκα έχουν μεγάλη βαρύτητα επειδή προέρχονται από έναν ισλαμιστή και όλοι γνωρίζουμε το πώς βλέπει το Ισλάμ τις γυναίκες. Σε μήνυμα του ο Ταγίπ αναφέρει ότι ουδείς δικαιούται να ασκεί βία επί των γυναικών και θεωρεί απανθρωπιά και ποταπότητα κάθε επίθεση που δέχεται η γυναίκα με πρόφαση λόγους τιμής, ηθών και τα εθίμων.
Αρκετές φορές ο πρώην ηγέτης των Τ/κ Ραούφ Ντενκτάς είχε αναφερθεί στη γυναίκα και το ρόλο της, μάλιστα δε είχε εκδώσει και ένα βιβλίο με τίτλο «Γυναίκα και κόσμος», το οποίο αφιέρωσε την σύζυγό του Αϊντίν. Πολύ πριν τον θάνατό του ο Ραούφ είχε δηλώσει στην εφημερίδα Σαφάκ τα εξής: «Θα ήθελα να έβλεπα περισσότερη ανάμιξη της γυναίκας στην πολιτική, θα ήθελα να έβλεπα περισσότερες γυναίκες στη Βουλή. Γιατί όχι και πρωθυπουργό. Φοβάμαι τις γυναίκες. Αυτές μας γεννούν, αυτές ερωτευόμαστε. Αυτές είναι οι δικτάτορες στο σπίτι. Η γυναίκα είναι πιο ισχυρή από τον άνδρα. Την ισχύ της δεν την αποκαλύπτει αλλά με έναν πολύ λεπτό τρόπο επιτυγχάνει αυτό που θέλει. Εάν δραστηριοποιηθούν πιο πολύ και απαιτήσουν περισσότερα δικαιώματα, εμείς οι άνδρες θα πρέπει να οργανωθούμε. Υποστηρίζω τα γυναικεία κινήματα αρκεί η γυναίκα να γνωρίζει μέχρι πού μπορεί να φθάσει. Δεν είναι σωστό η γυναίκα να προσπαθεί να θέσει στο περιθώριο τον άνδρα αλλά ούτε και το αντίθετο. Είμαστε ίσοι. Ο ένας συμπληρώνει τον άλλον».

Σε άλλη περίπτωση, υποδεχόμενος ομάδα γυναικών από διάφορες οργανώσεις είπε: «Είστε τα πιο δυνατά όντα που δημιούργησε ο Πλάστης αλλά παρουσιάζεστε ως τα πιο αδύναμα. Ο Δημιουργός ανέθεσε σε εσάς την σημαντικότερη αποστολή: Εσείς φέρνετε στον κόσμο τα αγόρια , εσείς τα μεγαλώνετε και στη συνέχεια εκφράζεται παράπονα ότι οι άνδρες σας καταπιέζουν. Αυτό είναι απαράδεκτο. Υπεραμυνθείτε των δικαιωμάτων σας και κοιτάξτε να εξισορροπήσετε την κατάσταση αφού οι άνδρες απέτυχαν να κυβερνούν σωστά τον κόσμο».

 

Γάμοι ανηλίκων στην Τουρκία

Παρά τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της, η Τουρκία ουδέποτε έπαυσε να βλέπει τη γυναίκα ως υποδεέστερο ον, ως μια τεκνοποιητική μηχανή, ως μια ύπαρξη για ικανοποίηση των σεξουαλικών ορέξεων των ανδρών. Όλο και περισσότερο προβληματίζει τις μορφωμένες γυναίκες της Τουρκίας ο ρόλος τον οποίον καλούνται να διαδραματίσουν στην φαλλοκρατούμενη κοινωνία που ζουν. Κυρίως στις ανατολικές και νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας η γυναίκα είναι σκλάβα στο σπίτι και η μοναδική της απασχόληση είναι οι αγροτικές εργασίες και η φροντίδα των παιδιών και του σπιτικού. 

 

Στις περιοχές εκείνες η Γυναίκα είναι αγράμματη και παντρεύεται σε ηλικία των 14-15 ετών. Πάμπολλα τα δημοσιεύματα στον Τύπο της Τουρκίας για γάμους σε πολύ μικρή ηλικία. Η Ραντικάλ της Κωνσταντινούπολης (19/2/12) αφιέρωσε δύο σελίδες της σε αφηγήσεις κοριτσιών ηλικίας 13-15 ετών που παντρεύτηκαν και έγιναν αμέσως μητέρες. Τίτλοι των δημοσιευμάτων: «Παντρεύτηκα στα 13», «Έγινα μητέρα στα 14», «Είναι δυνατόν άτομο σε παιδική ηλικία να έχει παιδί;», «13χρονη από το νυφικό αυτοκίνητο οδηγήθηκε σε παιδική εστία», «Πούλησαν την 12χρονη κόρη τους με συμβόλαιο». Το 2006 το 14% των γάμων ήταν με κορίτσια κάτω των 18 ετών. Το 2011 μειώθηκε στο 9,3% (Σαμπαχ 27/2/2012). Στις 16/8/2011 η Τζουμχουριέτ Κων/πολης αφιέρωσε το κύριο θέμα της στον τρόπο με τον οποίο ηλικιωμένοι ή χήροι επιλέγουν τις νύφες από περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Όπως ανέφερε ένας από αυτούς, «στήνουν όλα τα κορίτσια του χωριού στη σειρά και ο υποψήφιος γαμπρός διαλέγει ένα έναντι της αξίας ενός μέχρι πέντε αγελάδων». Η εφημερίδα τιτλοφορούσε το δημοσίευμα: «Λες και πρόκειται για παζάρι σκλάβων». 

 

Σύμφωνα με έκθεση που διαβιβάστηκε στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση (25/9/11) το 31,7% των κοριτσιών της χώρας παντρεύεται σε παιδική ηλικία. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011 στο κρατικό μαιευτήριο του Ντιγιάρμποακιρ σε σύνολο 181 γεννήσεων από ανήλικες μητέρας η μια ήταν από κορίτσι 13 ετών, 8 από κορίτσια 14 ετών, 17 από δεκαπεντάχρονες, 47 από δεκαεξάχρονες και 108 από δεκαεπτάχρονες. Λόγω των προκαταλήψεων, άγνοιας, κακής πληροφόρησης, ελλιπούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και ανεπάρκειας μεταφορικών μέσων, πολλές γυναίκες χάνουν την ζωή τους εν ώρα τοκετού.Το 53,6% των γάμων γίνεται με συνοικέσιο.

ΦΟΝΟΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ 

Πολλές φορές οι σύζυγοι δεν περιορίζονται μόνο σε χειροδικία ή εξευτελισμό των συζύγων του αλλά φθάνουν μέχρι και τον φόνο επικαλούμενοι λόγους τιμής. Το 2002 δολοφονήθηκαν 66 γυναίκες, το 2003 83, το 2004 164, τοι 2005 317, το 2006 663, το 2007 1011, το 2008 806, το 2009 1126.

Η ανάδειξη της Τσιλέρ δεν έφερε χειραφέτηση 

Η ΕΚΛΟΓΗτης Τανσού Τσιλέρ ως πρωθυπουργού της Τουρκίας (της πρώτης γυναίκας σε ισλαμική χώρα) δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα για το γυναικείο φύλο της χώρας. Δεν μπόρεσε να προσφέρει στη γυναίκα περισσότερη χειραφέτηση και κυρίως να αναχαιτίσει τη σαρία, τον ισλαμικό τρόπο ζωής. Απεναντίας, σε πολλές περιπτώσεις έδινε την εντύπωση ότι πίσω από την μοντέρνα της εμφάνιση κρύβεται μια καθ’ όλα ανατολίτισσα, μια θρησκόληπτη γυναίκα που προβάλλει το Ισλάμ. Πολλοί ισχυρίζονταν ότι η Τσιλέρ ακολουθούσε αυτή την πολιτική για να μη δημιουργήσει προβλήματα με τους οπισθοδρομικούς και για ψηφοθηρικούς σκοπούς. Ήταν τέτοια η προβολή της θρησκείας εκ μέρους της που ανάγκασε τον δικηγόρο Τζεμάλ Οζμπέι να προσφύγει στα δικαστήρια προκειμένου «να παύσει η πρωθυπουργός να εκμεταλλεύεται τη θρησκεία».
 

Σημαντικότερος ήταν ο ρόλος στο γυναικείο κίνημα της χώρας της συζύγου του πρώην προέδρου της χώρας Τουργκούτ Οζάλ , της Σεμρά Οζάλ. Με το βίο και πολιτεία της ενεθάρρυνε τις γυναίκες «να σηκώσουν κεφάλι» και έστελνε μηνύματα ισότητας.
 

Πάμπολλες οι φωτογραφίες της στον Τύπο με πούρο στο στόμα, διασκεδάζοντας σε κέντρα που οι τραγουδιστές άλλαξαν φύλο, φιλώντας τον σύζυγό της στο στόμα, πίνοντας οινοπνευματώδη.
Οι ειδήσεις για κακομεταχείριση της γυναίκας στην Τουρκία έχουν ξεπεράσει προ πολλού τα σύνορα. Σε μια χώρα όπως την Τουρκία που βρίσκεται στον προθάλαμο της ΕΕ και προσπαθεί εναγωνίως να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια, η γυναίκα ξυλοκοπείται από τον άνδρα. Οι γυμνόστηθες ακτιβίστριες από την Ουκρανία (FΕΜΕΝ) θα επισκεφθούν την Τουρκία και θα διαμαρτυρηθούν για τον βάναυσο τρόπο που συμπεριφέρονται οι άνδρες στις συζύγους και κόρες τους.
 

Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το 2010, η Τουρκία βρίσκεται στην 126η θέση σε σύνολο 134 χωρών από απόψεως δικαιωμάτων της γυνάικας και ισότητας ανδρών-γυναικών. Χώρες όπως η Αιθιοπία, το Ιραν βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα, ενώ την ακολουθούν το Τσαντ, η Σαουδική Αραβία, η Υεμένη, το Πακιστάν. Δημοσκόπηση για το πώς βλέπουν οι Τούρκοι τις γυναίκες δημοσίευσε η βρετανική έφημερίδα Γκάρντιαν.Το 70% πιστεύει ότι οι παντρεμένες πρέπει να έχουν την έγκριση του συζύγου τους για να εργαστούν, το 57% ότι η γυναίκες δεν πρέπει να κυκλοφορούν στο δρόμο με κοντομάνικα ρούχα, το 53% ότι απαιτείται η δημόσιος υπάλληλος να είναι μαντιλοφορούσα.

ΠΡΩΤΗ ΒΟΥΛΕΥΤΙΝΑ ?Το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι απέκτησαν οι Κύπριες (Ε/κ και Τ/κ) το 1960 με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της νήσου. Η πρώτη Τ/κ μέλος της τ/κ Κοινοτικής Συνέλευσης ήταν η Καντριγιέ Χατζιμπουλγκιούρ (1960). Η πρώτη Τουρκοκύπρια βουλευτής ήταν η Αϊλά Χαλίτ Καζίμ. Εξασφάλισε την έδρα το 1963, κατά τις επαναληπτικές εκλογές, λόγω θανάτου του συζύγου της, βουλευτή Πάφου Χαλίτ Καζίμ. 
?Με την ίδρυση της λεγόμενης Τ/κ Διοίκησης, τα γυναικεία μέλη στη «Βουλή» ήταν δύο: Καντριγιέ Χατζιμπουλγκιούρ και Αϊλά Χαλίτ οι οποίες διατήρησαν την έδρα τους μέχρι το 1970. Από τότε μέχρι σήμερα σε όλες τις αναμετρήσεις που διενεργεί το κατοχικό καθεστώς οι γυναίκες εξασφαλίζουν έστω και μικρό αριθμό εδρών (13). Σε πολλές ψευδοκυβερνήσεις γυναίκες ανέλαβαν «υπουργικούς» θώκους. Σήμερα τέσσερις γυναίκες κατέχουν έδρα στην ψευδοβουλή και μια «υπουργείο». ?Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της απογραφής του 2006 ο γυναικείος πληθυσμός στα κατεχόμενα ήταν 118.076, εκ των οποίων οι 108.711 ήταν άνω των 6 ετών. Το 5,7% (6.210) των γυναικών (Τ/κ και εποίκων ) είναι αναλφάβητες, 90.572 είναι απόφοιτες Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, 11.760 απόφοιτες πανεπιστημίου ή ανώτατης σχολής , 1.674 μεταπτυχιακού επιπέδου.Ο αριθμός των γιατρών είναι 273 εκ των οποίων οι 122 απασχολούνται στο καθεστώς και οι 151 ιδιωτεύουν.