Τρελές πτήσεις σε παράξενα αεροπλάνα

Τρίτη, 22 Φεβρουαρίου 2011

Τρελές πτήσεις σε παράξενα αεροπλάνα

Από τον αέρα στο δρόμο: Σε ένα χωράφι στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο 1918, φoρτώνονται ταχυδρομικοί σάκοι από ένα αεροπλάνο σε ένα μικρό φορτηγό, υπό το βλέμμα του πιλότουMax Miller.   Μετά το Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλοί στρατιωτικοί πιλότοι έψαχνανγια μια νέα θέση εργασίας.  Οι ριψοκίνδυνες ταχυδρομικές πτήσεις ήταν ότι το καλύτερο υπήρχε εκείνη τη στιγμή.   Αδρεναλίνη και περιπέτεια , ξανά και ξανά - πολλές φορές όμως κατέληγε σε τραγωδία.

Διακινδύνευσαν τη ζωή τους για λίγα γράμματα, Όταν οι πρώτοι εναέριοι ταχυδρόμοι πήραν θέση μέσα σε ετοιμόρροπα πτητικά κουτιά, οι τεχνικές βλάβες και οι βαριές προσγειώσεις-συντριβές ανήκαν στην καθημερινότητά τους. Η δόξα, αλλά και το κηνύγι της περιπέτειας τους αποζημίωναν για τους κινδύνους. Σχεδόν καμία πτήση δεν ήταν χωρίς κάποιο περιστατικό – πολύ συχνά άκρως περίεργα.


Λίγες ώρες μετά τη διαφυγή του Dean Smith από τον σίγουροτο θάνατο, ο ίδιος έγραψε ένα τηλεγράφημα: «στην διαδρομή 4 χαμηλή πτήση. δυσλειτουργία κινητήρα. αναγκαστική προσγείωση πάνω σε αγελάδα. αγελάδα ψόφια. μηχάνημα χαλασμένο, εγώ φοβήθηκα να πεθάνω.» 
Ο Smith είχε μια δουλειά όπου οι θεαματικές βλάβες και οι επικίνδυνοι ελιγμοί αποτελούσαν μέρος της καθημερινής ζωής - ήταν μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, και εργάζονταν για την εναέρια ταχυδρομική υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο ίδιος υπερηφανεύονταν ότι οι ταχυδρομικοί σάκοι έφαθναν πάντα στον προορισμό τους, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Η αναζήτηση της περιπέτεια και το προσόν του τολμηρού, ήταν οι πιο σημαντικές προϋποθέσεις σε μια δουλειά που κόστισε κατά τη διάρκεια των ετών 1918-1927 συνολικά τη ζωή 34 χειριστών του εναέριου αμερικανικού ταχυδρομείου - περίπου ένας στους έξι πιλότους σκοτώθηκε. 

Τα αεροσκάφη τους - πρώην εκπαιδευτικά αεροσκάφη του αμερικανικού στρατού - ήταν κάθε άλλο παρά αξιόπιστα. Ο Smith αποκάλεσε αργότερα την υπηρεσία του ως «λέσχη αυτοκτονίας». Οι πιλότοι ζούσαν επικίνδυνα, στα όριά τους, όπως είναι σήμερα ίσως περισσότερο στους σόλο-ορειβάτες ή στους διαγωνισμούς καταδύσεων σε μεγάλα βάθη - με τη διαφορά ότι τις περισσότερες φορές ήταν οι τεχνικές ατέλεις και όχι τα ανθρώπινα λάθη που οδηγούσε σε ατυχήματα και δυστηχήματα. 
Αναγκαστική προσγείωση στην κουζίνα 

Ξανά και ξανά έσβηναν οι κινητήρες, πάγωναν τα καρμπυρατέρ ή ο έλικας ξαφνικά σταματούσε να περιστρέφεται. Μόνο το 1921, η εναέρια ταχυδρομική υπηρεσία των ΗΠΑ κατέγραψε συνολικά  1764 αναγκαστικές προσγειώσεις - οι μισές από αυτές λόγω μηχανικής βλάβης, το έτερον ήμισυ λόγω καταρρακτώδων βροχών, καταιγίδων και ομίχλης. 

Δεδομένου ότι η πυξίδα ήταν εκείνη την εποχή επιρρεπής σε λανθασμένες ενδείξεις, οι πιλότοι προτιμούσαν να προσανατολίζονται βάσει του ανάγλυφου των περιοχών που πετούσαν. «Ένα ταμπλό με μετρητή ύψους, ταχύτητας και της ένδειξης των καυσίμων είναι ούτως ή άλλως στον θάλαμο διακυβέρνησης για να ακολουθηθεί η σιδηροδρομική γραμμή ή το ποτάμι», έλεγε ο Harold "Slim" Lewis, ένας από τους καλύτερους πιλότους της εποχής του. Αλλά και αυτός πραγματοποίησε μια ανεπιθύμητη επίσκεψη μια φορά, σε μια οικογένεια ενός γεωργού, όταν βρόντηξε το ιπτάμενο μηχάνημά του μέσα στην κουζίνα του σπιτιού. 

Κάθε απογείωση ήταν για αυτούς του πιλότους μια γερή δόση αδρεναλίνης που την έκανε να ξεχάσουν το φόβο των πολλών ατυχημάτων. «Η ζωή ήταν τόσο συναρπαστική και γεμάτη, με την κάθε εναλλακτική λύση να φαίνεται μονότονη και θαμπή,» έγραψε ο Smithαργότερα. Ορισμένα από τα παλικάρια ήταν δημοφιλείς όπως οι σταρ του κινηματογράφου, και τα επικίνδυνα ταξίδια τους αποτέλεσαν τη βάση για τη μεταγενέστερα πρώτα τακτικά επιβατικά αεροσκάφη σε υπηρεσία. 
Οκτώ χιλιόμετρα σε 13 λεπτά 

Η πρώτη εναέρια ταχυδρομική μεταφορά σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Ταχυδρομικής Έκθεσης στο Αλαχαμπάντ της Ινδίας, μια πτήση σε απόσταση οκτώ χιλιομέτρων: Στις 18 Φεβρουάριο 1911, ο 23-χρόνος γάλλος πιλότος Henri Pecquet μετέφερε μέσα σε ένα διπλάνο τύπου Humber συνολικά 6500 επιστολές προς το γειτονικό χωριό Ναίνι. Με έναν καταγάλανο ουρανό εκεινη τη μέρα, χρειάστηκε 13 λεπτά για την πρωτοποριακή εργασία του. Οι ειδικές σφραγίδες των επιστολών εκείνης της πτήσης ανήκουν σήμερα στην τοπ-λίστα των συλλεκτών σπάνιων γραμματοσήμων. 

Jenny: Ένα σπάνιο αμερικανικό γραμματόσημο με ένα αεροπλάνο, από το 1918. Το αεροπλάνο είναι το μοντέλο Curtiss JN-4 "Jenny", το οποίο κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την εκπαίδευση πιλότων και μετά τον πόλεμομετατράπηκε σε μεταγωγικό επιστολών.

Λίγους μήνες αργότερα στην Αγγλία, άνοιξε στα δυτικά της πρωτεύουσας η τακτική ταχυδρομική υπηρεσία αεροπορικών μεταφορών, μεταξύ Λονδίνου και  Βιντσορ-Κάστλε. Στη Γερμανία, ιδρύθηκε το 1912 η αεροπορική γραμμή μεταξύ του Μανχάιμ και της Χαϊδελβέργης, αλλά σύντομα σταμάτησε και πάλι να λειτουργεί. Τότε ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, και το ενδιαφέρον των αεροπορικών λαών μετατοπίστηκε από τις μεταφορές εμπορευμάτων στο ζήτημα του πώς θα εγκατασταθούν πολυβόλα και βόμβες  μέσα στα αεροσκάφη. Ως αστέρες των ουρανών δεν θαυμάζονταν πλέον άλλο οι μεταφορείς επιστολών, αλλά οι ήρωες πολέμου, όπως ο «Κόκκινος Βαρώνος» Manfred von Richthofen. 

Αλλά με το τέλος του πολέμου, το 1918, πολλοί στρατιωτικοί πιλότοι ήταν στην αναζήτηση για μια νέα θέση εργασίας -  ενώ παράλληλα τα αεροπλάνα ήταν πολυπληθέστατα. Έτσι, η χρονική στιγμή ήταν κατάλληλη να δημιουρηγθούν σταθερά δρομολόγια αεροπορικού ταχυδρομείου. 

Ατέλειες στην πρεμιέρα 

Στις Ηνωμένες Πολιτείες το πρώτο δρομολόγιο αεροπορικού ταχυδρομείου ήταν μεταξύ Νέας Υόρκης και της οικονομικής καρδιάς της πρωτεύουσας Ουάσιγκτον. Στις 15 του Μάη 1918, χιλιάδες θεατές, μεταξύ των οποίων και ο Αμερικανός Πρόεδρος Woodrow Wilson, έλαβαν θέση για να γίνουν μάρτυρες της πτήσης-πρεμιέρας. Αλλά όταν ο πιλότος George Boyle ήθελε να βάλει μπροστά τον κιντήρα, για να απογειώσει την "Jenny" του, δεν έγινε τίποτα στην αρχή. «Δεν είμαστε εδώ για να σπαταλάμε πολύτιμο χρόνο», λέγεται ότι είπε ο Wilson – λίγο αργότερα οι μηχανικοί θυμήθηκαν ότι ξέχασαν να εφοδιάσουν το αεροπλάνο με καύσιμο. 

Αλλά δεν ήταν μόνο το τμήμα των μηχανικών που είχε μια άσχημη μέρα. Μετά την απογείωση,  από λάθος ο George Boyle πέταξε νότια και όχι προς βορρά, και προσγειώθηκε σε χωράφι, 40 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο αναχώρησης. Η πυξίδα έχει «παίξει κάπως τρελά,» είπε λίγο αργότερα ο ίδιος από το τηλέφωνο στο αφεντικό του. Ένα φορτηγό έφερε τους σάκους με τις επιστολές πίσω στο αεροδόμιο. Ευτυχώς, τρεις από τους συναδέλφους του κατά τη διάρκεια της ημέρας απογειώθηκαν και έφθασαν στον προορισμό τους χωρίς περαιτέρω επιπλοκές. Από εδώ και στο εξής, σε καθημερινή βάση πετούσαν οι πιλότοι-ταχυδρόμοι μεταξύ των μεγάλων αμερικανικών πόλεων. 

Προσγειώθηκε με ασφάλεια. Μόλις έφθασε το αεροπορικό ταχυδρομείο: δύο γυναίκεςπεριχαρείς στην παραλαβή. 

Η υψηλού κινδύνου αεροπορική μεταφορά ήταν εδώ και πολύ καιρό μια αμφιλεγόμενη υπηρεσία, δεδομένου ότι τα πρώτα τρένα ήταν ταχύτερα, πιο αξιόπιστα και μπορούσαν να μεταφέρουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες εμπορευμάτων. Στο Αμερικανικό Κογκρέσο οι πιλότοι-ταχυδρόμοι αντιμετώπισαν δυσκολίες στα επιχειρήματα τους για την παροχή πρόσθετων χρημάτων ως οικονομική βοήθεια, δεδομένου ότι οι συχνοί θάνατοι των πιλότων έβλαψαν την εικόνα τους. Ένα τραγικό ρσημείο αναφοράς ήταν ο John P. Charlton jr., τον Οκτώβριο του 1919, όταν μετά από μόλις δύο μέρες στην υπηρεσία συνετρίβη θανάσιμα. Για την εφημερίδα «New York Sun, το αεροπορικό ταχυδρομείο δεν ήταν παρά μια επικίνδυνη μανία. 

Τέσσερις ταχυδρομικές μεταφορές και μια κηδεία 
 

Αλλά αντί να ακούσουν τις κριτικές φωνές, οι πιλότοι είχαν προγραμματίσει ένα νέο εγχείρημα για να αποδείξουν σε όλους ότι τα αεροπλάνα ήταν ανώτερα από τα τρένα: η πρώτη ενδο-ηπειρωτική πτήση, μεταξύ του Σαν Φρανσίσκο και της Νέας Υόρκης. Αυτή ήταν μια διαδρομή με πάνω από 4200 χιλιόμετρα, μέρος των οποίων έπρεπε να γίνει το βράδυ, το χειμώνα σε κάμπριο-αεροσκάφη, με ενδιάμεσους σταθμούς.

Τις πρωινές ώρες της 22 Φεβρουαρίου 1921 ξεκίνησαν στη Νέα Υόρκη και στο Σαν Φρανσίσκο από δύο αεροσκάφη de Havilland, με το φορτίο τους να αποτελείται από ταχυδρομικούς σάκους. Η προσπάθεια από ανατολή προς δύση τελείωσε γρήγορα, στη δεύτερη στάση στο Σικάγο, γιατί το χιόνι και ομίχλη εμπόδισαν τους πιλότους να πετάξουν περαιτέρω. Στην αντίθετη κατεύθυνση σημειώθηκε μια νέα τραγωδία, όπου ο William Lewis (δεν έχει καμία σχέση με τον "Slim"), μόνο τέσσερις μήνες σε υπηρεσία, σε μια άνοδο του αεροπλάνου στο Elko στην πολιτεία της Νεβάδας, έχασε τον έλεγχο της ιπτάμενης μηχανής του και συνετρίβη. Ο νεαρός πιλότος σκοτώθηκε ακαριαία.

Στους ενδιαφερόμενους ήταν σαφές ότι η συγκεκριμένη αποτυχία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το μέλλον του αεροπορικού ταχυδρομείου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έτσι, τα συνεργεία διάσωσης στον τόπο της συντριβής συγκέντρωσαν τους σκορπισμένους ταχυδρομικούς σάκους και λίγες ώρες αργότερα συνέχισε το ταξίδι ένας πιλότος-αντικατάστασης. 

Ρεκόρ ταχύτητας πάνω από τα σύννεφα 

Στην Ομάχα, η ταχυδρομική αεροπορική εταιρεία απειλήθηκε από μια νέα αποτυχία. Οι πιλότοι που έπρεπε με μια νυχτερινή πτήση να μεταφέρουν το εμπόρευμα ανατολικά, ήταν αποκλεισμένοι στο Σικάγο. Έτσι αποφασίθηκε ο να κάνει μία παραπάνω πτήση ο Jack Knight, ο οποίος μόλις προσγειώθηκε.  Η αμέσως επόμενη βάρδια του: 695 χιλιόμετρα διαδρομή, την οποία στο παρελθόν δεν είναι καν πετάξει με τη μέρα. Εν τω μεταξύ, εξαιτίας της μίζερης όρασης πετούσε ακριβώς πάνω από τα δέντρα, αργότερα όταν πιλότος ήταν κουρασμένος, έμεινε ξύπνιος με χτυπήματα στο πρόσωπό του. Για τον προσανατολισμό του είχε μαζί μια πυξίδα, έναν οδικό χάρτη, και τα φώτα στο έδαφος. 

Στο 8.40 το πρωί, μετά από μία εξάωρη πτήση, προσγειώθηκε στο Σικάγο, όπου έγινε δεκτός ως ήρωας. Τα υπόλοιπα στάδια της διαδρομής ήταν για τους συναδέλφους του ένα παιχνιδάκι, και με ένα νέο παγόμσιο ρεκόρ από 33 ώρες και 20 λεπτά, οι ταχυδρομικοί σάκοι έφθασαν στις 16.50 στο αεροδρόμιο Hazelhurst Field, στη Νέα Υόρκη - περίπου 65 ώρες πιο γρήγορα από το τρένο. 

Οι αμερικανικές εφημερίδες γιόρτασαν το γεγονός με αφιερώματα στα πρωτοσέλιδα. Παρά το θάνατο του Lewis και παρά την πανωλεθρία του Σικάγου, η γνώμη του Κογκρέσου άλλαξε: Με μια σημαντική πλειοψηφία εγκρίθηκαν περαιτέρω επενδύσεις στην εναέρια ταχυδρομική υπηρεσία, η οποία με τα χρόνια έγινε πιο αξιόπιστη και πιο ασφαλής, χάρη στη βελτιωμένη τεχνολογία. Μετά από χρόνια ως επικεφαλής πιλότος δοκιμών για τηνBoeing, ο "Slim" Lewis, αποσύρθηκε το 1947 από την αεροπορία και ασχολήθηκε αποκλειστικά στο αγρόκτημά του - με τόσα πολλά όργανα πτήσης πλέον και με όλες τις πολύχρωμες ενδείξεις στο κόκπιτ,  η δουλειά του δεν είχε πλάκα πια.